Deanus ii bivdojuvvo luossa boahtte geasi, muhto eará guliid bivdui beassá
Deanu luossanáliid dilli hedjonii ovddežis jagi 2024. Suopma ja Norga gávnnahedje ovttas, ahte luossabivdu ii sáhte rahppojuvvot boahtte geasi. Dan sadjái ruoššaluosa (gubbeluosa) fámolaš goargŋun lea vuordimis, man dihte Deanus ráhkkanuvvo ruoššaluosa čuozihuvvon bivdui. Muđui guolástannjuolggadussii eai šihttojuvvon nuppástusat, nu ahte guollebivdu joatkašuvvá seammá njuolggadusaid mielde go ovddit geasi.
Deanus luossanáliid dilli hedjonii čielgasit ovddit jagiid ektui geasset 2024. Sihke luosa gođđomáddodagat ja árvvoštallamat luossanáliid sturrodagas ovdal mangelágán bivddu ledje spiehkastatvuollegaččat.
Ovtta mearrajagi dittiid earenoamáš uhca mearáš jagi 2024 ovddaldastá hui heajos stuorit luosaid goargŋuma jahkái 2025.
Deanu luossanálit leat báhcán ain guhkkelii buori dilis ja doarvái buori duovvemeari govvideaddji gođđonálleulbmiliid ollašuvvamis. Johtolatčuovgatearpmaiguin earret Ohcejoga luossanáliid dilli govviduvvo rukses čuovggain, ja maiddái Ohcejoga čázádagas dilli lea čielgasit fuotnánan.
Deanu rádjajogaoasi guolástannjuolggadusa mielde luossabivdovejolašvuođat mearrašuvvet Deanu oalgejogaid luossanáliid dili vuođul. Suoma ja Norgga eiseválddit šadde dađi bahábut gávnnahit, ahte dálá dilis eai leat eavttut rahpat luossabivddu oppanassiige, daningo earret Ohcejoga buot luossanálit ledje árvvoštallojuvvon fuonimus dilleluohkkái.
Seammá láhkái gávnnahuvvui, ahte guolástannjuolggadussii girjejuvvon ruoššaluosa čuozihuvvon guolástusa mearrádusaide lea dárbu, daningo jagi 2023 eatnatlohkosaš ruoššaluosa goargŋumis šaddan veajehat máhccet johkii boahtte gease.
Nuppástusain, mat dahkkojit guolástannjuolggadussii, ii gávdnon ovttamielatvuohta, vaikko Suopma fikkai buktit nuppástusaid, mat livčče dahkan vejolažžan viidáset ruoššaluosa bivddu vuoggastákkuiguin. Guollebivdu dáhpáhuvvá dakko bokte jagi 2024 fápmui boahtán guolástannjuolggadusa mearrádusaid mielde.
Luossa- ja ruoššaluossabivddu dilli gávnnahuvvui Suoma ja Norgga gaskavuođa guolástannjuolggadusšiehtadallamiin. Šiehtadallamiin ráhkaduvvui beavdegirji, mii biddjui fápmui duorastaga 3.4. stáhtaráđi ásahusain.
Earáid go luosa oažžu bivdit
Deanus oažžu ain bivdit eará šlájaid go luosa. Dán várás guolástannjuolggadussii leat čállojuvvon iežas guollebivdonjuolggadusat.
Turisttaid várás fállun lea eará guliid bivdolobit, mii addá vuoigatvuođa gehppes dolgevuoggabiergasiid geavahussii.
Dasa lassin ruoššaluosa čuozihuvvon bivdu lea vejolaš Lappi EJB-guovddáža dohkkehan fidnuid vuođul. Ruoššaluosa čuozihuvvon bivdu viiddida ruoššaluosa bivdovejolašvuođaid. Dasa lassin ruoššaluosa oažžu lunddolaččat bivdit maid guolástannjuolggadusa mieldásaš guolástanvugiiguin.
Norga pláne ruoššaluosa jávkadanbivddu
Ruoššaluosa goargŋun Suoma beallái sorjá olu Norgga plánen ruoššaluosa jávkadanbivddu lihkostuvvamis vuollin Deanu plánejuvvon buođuin.
Suopma lea deattuhan dan, ahte lea earenoamáš dehálaš árvvoštallat riskkaid ja dahkat ovddalgihtii sohppojuvvon plánaid dan várás, ahte buođđu gávnnahuvvo árrit luosa dahje eará goargŋunguliid goargŋuma.
Seammá láhkái lea dehálaš čilget vuđolaččat buođu váikkuhusa smolttaid vulošvuodjaleapmái. Luondduriggodatguovddáš leage ovttas norgalaš dutkanlágádusaiguin válmmaštallamin radiotelemetriijadutkamuša, man bokte lea ulbmil čilget ovttaskas smolttaid goargŋunmeannudeami daid mátkkis meara guvlui.
Lassidieđut
Tapio Hakaste, ráđđádalli virgeolmmoš, t. 0295 162 152, ovdanamma.sohkanamma@gov.fi
